Afyonkarahisar'ın merkezinde yer alan Zafer Utku Anıtı, şehrin en bilinen simgelerinden biridir. Ancak bu anıtın, aslında bir zincirin son halkası olan 5 kardeşten biri olduğunu biliyor muydunuz?
Gazete3 yazılarından Murat Akarçay, bu anıtın tarihine ve 5 kardeş anıtın hikâyesine ışık tutuyor.
Anıtın Tarihi ve Maliyeti
Zafer Utku Anıtı, 1936 yılında dönemin Afyonkarahisar Valisi Ahmet Durmuş Evrendilek tarafından yaptırıldı.
Avustralyalı heykeltıraş Heinrich Krippel tarafından Viyana Birleşik Maden İşletmeleri Atölyesi'nde yapılan anıt, trenle Afyonkarahisar'a getirildi.
Dönemin parasıyla 59 bin 446 TL'ye mal olan bu anıt, bugünün kuruyla 1 milyon 674 bin 897 TL'ye denk geliyor.
1936 yılında dolar kuru 1.26 TL iken, bu tutar o dönemde 47 bin 179 dolara tekabül ediyordu. Anıtın maliyetine, Viyana'dan getirilme masrafları da dahil edilmiştir.
5 Kardeş Anıtı ve Afyonkarahisar
Zafer Utku Anıtı, Heinrich Krippel'in "anlamlı bir amaç için yapılan anıtlar" olarak tanımladığı zincirin 5. ve son halkasıdır. Bu zincirin diğer halkaları ise şu şehirlerde yer almaktadır:
İSTANBUL
KONYA
ANKARA
SAMSUN
AFYONKARAHİSAR
Afyonkarahisar'daki anıt, diğerlerine göre daha fazla detay barındırır. Kaidelerinde yer alan kabartmalar, Büyük Taarruz, Dumlupınar ve Afyon'un Yunan işgalinden kurtuluşunu tasvir etmektedir.
Atatürk ve Zafer Utku Anıtı
Zafer Utku Anıtı'nın kaidelerinde yer alan kabartmaların konuları, bizzat Mustafa Kemal Atatürk tarafından Çankaya Köşkü'nde Heinrich Krippel'e tarif edilmiştir.
Atatürk, anıtın yapım sürecini yakından takip etmiş ve 1937 yılında anıtı ziyaret ederek, "Aynı düşündüğüm gibi olmuş; bu anıt utkumuzu temsil ediyor," demiştir.
Cumhuriyetin Anıt Projesi
1926 yılında başlatılan Anıt Projesi, Kurtuluş Savaşı'nın önemli noktalarına dikkat çekmek için hayata geçirilmiştir.
Afyonkarahisar'ın bu projede yer alması, şehrin "Cumhuriyetin kazanıldığı topraklar" olarak tescil edilmesinin bir belgesidir.
Burcu Köksal'a Teşekkür
Akarçay; "Geçtiğimiz günlerde Atatürk Heykeli'nin revizyonu yapılarak yeni heykel yerine konuldu. Bu çalışma nedeniyle Burcu Köksal'a teşekkürlerimi sunuyorum.
Yeni heykelin, bir öncekine göre daha iyi olduğunu düşünüyorum ve artık bu konuda gereksiz tepkilerin sona ereceğine inanıyorum." ifadelerini kullandı.
#ZaferUtkuAnıtı #Afyonkarahisar #HeinrichKrippel #Tarih #Cumhuriyet #Gazete3
